Schody wewnątrz domu pełnią ważną funkcję komunikacyjną. Przemieszczanie się po nich powinno być wygodne, ale też bezpieczne. Oprócz tego istotne jest, by ich wygląd nie drażnił poczucia estetycznego. Jak widać, wymagania wobec schodów są niemałe, a ich odzwierciedleniem powinien być projekt schodów wewnętrznych.
Schody we wnętrzach
Przed przystąpieniem do projektowania schodów bardzo ważne jest poznanie oczekiwań i preferencji. Schody mogą być usytuowane w ciągu pełniącym funkcję klatki schodowej. W nowoczesnym budownictwie instaluje się schody prowadzące na górę wprost z pokojów, np. z salonu. Modne są też sypialnie czy gabinety na antresolach, do których też trzeba wspiąć się po stopniach. Niezbędne jest zatem zapoznanie się z uwarunkowaniami przestrzennymi oraz technicznymi w miejscu, w którym zamontuje się schody wewnętrzne. Na tym etapie określamy kształt i układ schodów, a mogą to być schody:
– jednobiegowe – wyglądają na proste, ale dzięki klasycznej formie pozwalają na ciekawe rozwiązania aranżacyjne;
– jednobiegowe łamane zabiegowe – umożliwiają wykorzystanie przestrzeni;
– dwubiegowe zabiegowe ze spocznikiem – spocznik, czyli podest to doskonałe miejsce, by odpocząć w trakcie wspinaczki;
– trójbiegowe zabiegowe – niezwykle dekoracyjne dzięki łamanej formie, ich stopnie mają kształt klina;
– schody kręte – imponujące pod względem wizualnym, ale też przydatne tam, gdzie dysponujemy mniejszą przestrzenią.
Po sprecyzowaniu kształtu schodów należy omówić sposób ich osadzenia. Mogą one powstać na podbudowie betonowej. Ostateczny efekt wizualny osiągamy po obłożeniu ich drewnem. Innym rozwiązaniem są schody samonośne, których elementy montuje się na belkach policzkowych. Wrażenie lekkości zapewnia konstrukcja schodów dywanowych.
Materiałem, z którego wykonujemy schody na zmówienie, jest najczęściej drewno. Twardy i odporny surowiec zapewniają gatunki europejskich drzew, np. dąb, jesion, buk. Drewno egzotyczne, czyli wenge, merabu – to również gwarancja solidności.
Projektowanie schodów według wzoru
Poprawnie zaprojektowane schody powinny zapewniać bezpieczeństwo i wygodę. W tej kwestii z pewną pomocą przychodzą zapisy prawne, ale też doświadczenie firmy projektującej oraz montującej schody.
Niezależnie od kształtu i wizji schody planuje się według swoistego wzoru: 2H + G = od 60 do 65 cm, gdzie H oznacza wysokość stopnia, a G jego głębokość. Wzór podpowiada nam, że podwojona suma wysokości i głębokości stopnia powinna się mieścić w zakresie od 60 do 65 cm. Dlaczego akurat takie granice? Tyle mniej więcej wynosi długość kroku dorosłego człowieka, zatem tak przygotowane stopnie zapewnią komfort poruszania się.
Przeprowadzając wyliczenia, warto pamiętać, że wysokość stopni powinna wynosić od 15 do 19 cm, aby wchodzenie lub schodzenie nie było nadmiernym obciążeniem. Ponadto istotna jest też szerokość biegu schodów. Na pewno nie powinien być węższy niż 80 cm, ale najwygodniej przemieszcza się po takich, które mierzą 1 m i więcej.
W projekcie schodów wewnętrznych uwzględnia się również kąt nachylenia schodów. Unikać trzeba konstrukcji zbyt stromych, a zaplanowanie nachylenia o kącie do 36o uznaje się za najbardziej sprzyjający wszystkim użytkownikom. Natomiast strop ponad schodami musi znajdować się na wysokości 210 cm.
Nie można mówić o bezpiecznym korzystaniu ze schodów, jeśli nie zamontuje się balustrady. Pożądane jest, aby poręcz znajdowała się nie niżej niż na wysokości 90 cm. Można zrezygnować z balustrady w przypadku schodów o wysokości nieprzekraczającej 50 cm albo 1 m w przypadku domów jednorodzinnych. Warunkiem jest, aby schody prowadziły od drzwi lub przejścia, od którego będą obustronnie szersze o 50 cm.
Balustrada chroni użytkowników przed upadkiem, ale też stanowi w każdym wypadku ważny element dekoratorski. Dzięki niej schody zyskują spójny i stylowy charakter, natomiast wnętrze nabiera niepowtarzalnego wyglądu. Balustradę można wykonać z różnych materiałów, np. ze szkła hartowanego, ze stali lakierowanej proszkowo, a także ze stali nierdzewnej, a nawet blachy wycinanej laserowo. Miłośnicy klasycznych rozwiązań zdecydują się zapewne na konstrukcję z drewna lub kutą.
Po przygotowaniu unikalnego projektu opracowuje się dla niego za pomocą programu komputerowego wizualizację 3D. Na jej przykładzie możemy zobaczyć obraz przyszłych schodów, a więc i z łatwością podjąć decyzję.